– Geopolityczne zagrożenia i przemiany polityczne sprawiły, że przepowiadano pęknięcia globalnej gospodarki po liniach geograficznych lub geopolitycznych, a nawet odejście od międzynarodowych interesów do tych wewnętrznych. Najnowsze dane pokazują jednak, iż przepływy międzynarodowe rosną i bardzo niewiele krajów ucina powiązania ze swoimi tradycyjnymi partnerami – dodał Steve Altman.
Wskaźnik Global Connectedness Index mierzy stopień powiązań międzynarodowych w dziedzinach handlu, przepływu kapitału, informacji oraz ludzi. Na indeks globalizacji DHL składa się ok. 9 mln danych w kilkunastu różnych kategoriach powiązań pomiędzy krajami.
Odsetek globalnej produkcji, która jest sprzedawana za granicę, wróciła na wysokie poziomy w 2022 r. po pandemicznym spowolnieniu. I choć w 2023 r. byliśmy świadkami kolejnego spadku w tej dziedzinie, to eksperci z DHL spodziewają się ożywienia handlu międzynarodowego w 2024 r.
O tym, że globalizacja postępuje, świadczy choćby fakt, że w przypadku 143 państw indeks globalizacji wzrósł, zmniejszył się natomiast dla 38 krajów.
Choć najbardziej zglobalizowanym krajem jest państwo azjatyckie (Singapur), to ranking DHL wyraźnie wskazuje, iż to kraje europejskie posiadają najszersze powiązania międzynarodowe. Kolejnymi regionami z najgęstszą siecią globalnych relacji są Ameryka Północna i Bliski Wschód (wraz z Afryką Północną).
Do spadku stopnia globalizacja nie przyczyniło się poluzowanie powiązań pomiędzy dwiema największymi gospodarkami świata. Wszelkiego rodzaju przepływy pomiędzy Stanami Zjednoczonymi i Chinami zmniejszyły się o ok. jedną czwartą w porównaniu do 2016 r. – wynika z szacunków DHL. Co nie zmienia faktu, że stopień wzajemnych relacji między dwiema potęgami nadal przewyższa jakiekolwiek powiązania innych podmiotów.
Globalizacja ma się dobrze
Jak na razie nie widać też, by miały spełnić się przepowiednie dotyczące zastępowania globalizacji przez regionalizację. W trakcie pandemii COVID-19 w latach 2020-2021, gdy doszło do perturbacji łańcuchów dostaw, dużo mówiło się o konieczności skracania tych łańcuchów. Oznaczać to miało między innymi przenoszenie zakładów przemysłowych z dalekiej Azji w regiony położone bliżej importujących firm. To samo dotyczyć miało dostawców zarówno towarów, jak i surowców oraz środków produkcji. Jedynie w przypadku Ameryki Północnej dało się zauważyć wzmocnienie tendencji regionalnych – twierdzą autorzy raportu. Zapewne związane jest to z przenoszeniem produkcji przez amerykańskie firmy z Azji (z Chin i chińskiego „podwórka”) do Meksyku oraz państw Ameryki Środkowej.
Warto jednak podkreślić, że w opinii analityków z DHL poziom globalizacji nadal znajduje się na względnie niskim poziomie. W skali od 0-100 proc. (gdzie 0 oznacza brak przepływów poza granice, a 100 zupełny brak barier i granic) obecny stan globalnych powiązań oceniany jest na 25 proc. Niewiele, choć i tak najwięcej w historii.
Najmocniejsze i najszersze są globalne powiązania w dziedzinie przepływu informacji i komunikacji, gdzie są one oceniane na ok. 40 proc. W kwestii przepływów kapitałowych jest to 30 proc., w dziedzinie handlu – 22 proc. Najmniej „zglobalizowani” są ludzie – ledwie 3 proc. mieszka poza swoim krajem.
Dominacja Europy
W najnowszym rankingu DHL najbardziej zglobalizowanym państwem na świecie, podobnie jak w ubiegłorocznej klasyfikacji, jest Singapur. Na kolejnych miejscach znalazły się Niderlandy (będące jeszcze w 2022 r. liderem), Irlandia, Luksemburg, Malta, Szwajcaria, Belgia, Zjednoczone Emiraty Arabskie, Wielka Brytania oraz Chiny wraz ze Specjalnym Regionem Administracyjnym w Hong Kongu. Większość tych krajów znalazła się w pierwszej dziesiątce także w poprzednim rankingu. Największy spadek wśród krajów z top 10 zanotowały Chiny, które w 2023 r. były na 6. miejscu oraz Luksemburg, który z 2. pozycji spadł na 4.
Polska daleko, potęgi także
Ciekawe jest, iż największa europejska gospodarka – Niemcy – znalazły się poza pierwszą dziesiątką, bo na 13. miejscu. Z naszego regionu w drugiej dziesiątce zostały zaklasyfikowane Węgry, Czechy oraz Słowenia, odpowiednio na 15., 18. i 19. pozycji. Polska, mimo awansu o trzy miejsca w porównaniu do poprzedniego rankingu, znalazła się dopiero na 40. miejscu. Przed nami z państw naszego regionu uplasowały się Litwa, Bułgaria i Słowacja.
Jak wspomnieliśmy, Polska zajęła w najnowszym rankingu 40. pozycję. Najwyżej nasz kraj sklasyfikowany został został w segmencie handlu – na 31 pozycji, co stanowiło awans aż o 10 miejsc w porównaniu do poprzedniego rankingu. W dziedzinie przepływów informacji Polska znalazła się na 35 miejscu (3 pozycje w dół), kapitału – na 38. (o 3 wyżej). Najniżej sklasyfikowano nasz kraj w segmencie przepływów ludzi – na 43 pozycji (poprawa o 4 miejsca).
Nie tylko Polska okazała się mało zglobalizowaną gospodarką. Słabo w rankingu DHL wypadła większość największych gospodarek na świecie. Spośród państw pierwszej dziesiątki jedynie Wielka Brytania znalazła się pośród 10. najbardziej zglobalizowanych państw w rankingu. O 13. pozycji Niemiec pisaliśmy. Następnymi najwyżej sklasyfikowanymi spośród globalnych gigantów w rankingu globalizacji są Francja (23. miejsce) i Kanada (29.). Dwie największe gospodarki globu – Stany Zjednoczone i Chiny – w klasyfikacji DHL znalazły się odpowiednio na 44. i 80. miejscu.
Najnowszy ranking pokazuje też skalę izolacji gospodarczej Rosji w następstwie agresji na Ukrainę. Rosja została sklasyfikowana na 91. pozycji na świecie, aż o 31 miejsc niżej niż w poprzednim rankingu.
